Die Waschmaschinen des Nationalsozialismus

Τα πλυντήρια του εθνικοσοσιαλισμού ΠΕΝΤΕ ΕΙΚΟΝΕΣ… ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ • FÜNF BILDER… EINE GESCHICHTE 

Die nationalsozialistische Bindung, weil sie eine Blutbindung ist … 

Μιας και ο εθνικοσοσιαλισμός είναι ένας δεσμός αίματος … 

… braucht immer eine ultramoderne Waschmaschine … 

… χρειάζεται πάντα ένα υπερσύγχρονο πλυντήριο …

… die, Tag und Nacht schleudert, um die schmutzige Wäsche des Faschismus zu säubern …

… το οποίο περιστρέφεται ολημερίς κι ολονυχτίς, για να ξεπλένει τα άπλυτα ρούχα του … 

… zu trocknen … damit sie, rein und unbefleckt, unser Leben erdrückt … 

… και να τα στεγνώνει για να μπορεί έτσι – καθαρός, αγνός και άσπιλος – να πιέζει τις ζωές μας …

… Entferne selbst den Dreck von deinem Schlafzimmer … 

… Απομάκρυνε μόνος, την βρωμιά από το δωμάτιο σου …

Καθαρότητα και άγχος 

Του Markus Von Muenhoffen 

Εδώ και 500 χρόνια υπάρχει στη Γερμανία μια εντολή καθαρότητας. Αφορά το εθνικό ποτό της χώ ρας, την μπύρα. Είναι υποχρεωτικό η μπύρα να κατασκευάζεται μόνο από λυκίσκο, βύνη, μαγιά και  νερό. Πρόκειται για τον παλιότερο νόμο περί τροφίμων στον κόσμο. Και είναι εντάξει να υπάρχει  ένας τέτοιος νόμος. Η γερμανική μπύρα έχει εξαιρετική γεύση. Καμιά φορά νοθεύεται με χυμό βα τόμουρου. 

Λιγότερο εντάξει είναι πως τέτοιου είδους εντολές καθαρότητας εμφανίζονται σε πολιτικούς και  θρησκευτικούς λόγους. Τους κατοικούν και τους στοιχειώνουν. Πάνω από όλα: Στον φασισμό, και  κυρίως την γερμανική εκδοχή του, τον εθνικοσοσιαλισμό. Η ράτσα των Αρίων δεν πρέπει να μολυν θεί. Προυπόθεση για την υλοποίηση αυτού του θανατηφόρου φαντάσματος ήταν ο καθορισμός της  ‘’βρωμιάς’’ ως κοντέινερ για όλες τις μη αποκαθαρμένες απολαύσεις των ίδιων των γερμανών. Αυτό 

το κοντέινερ ήταν οι εβραίοι, οι οποίοι καταδιώχθηκαν και δολοφονήθηκαν συστηματικά από 1933  έως το 1945. 

Κάθε ολοκληρωτική ιδεολογία όπως και κάθε σωτηριολογική διακήρυξη ριζώνει στο αξίωμα της  καθαρότητας. Το αξίωμα αυτό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, στο προσχέδιο της στέρησης της ιδι ότητας του ανθρώπου από τους ‘’ακάθαρτους’’ και της συστηματικής τους εξόντωσης. Ως προς αυτό  το σχέδιο, το οποίο ιστορικά δεν μπορεί να συγκριθεί, μέχρι εκείνη την χρονική στιγμή, με κανένα  άλλο, πρέπει να υπογραμμίσουμε πως η κυριαρχία της βίας είναι μοναδική: ο γερμανικός εθνικοσο σιαλισμός. Βέβαια και ο κομμουνισμός, ειδικότερα στην σταλινιστική του εκδοχή, προσπάθησε με  απίστευτη αγριότητα στους τομείς που κυριαρχούσε – να παραμείνει ‘’καθαρός’’ και να εξοντώσει  τους εχθρούς του. 

Η μαρξιστική ιδεολογία μιας αταξικής μελλοντικής κοινωνίας τέθηκε ως δόγμα εναντίον όλων των  ιδεολογικά αποκλινόντων. Και αυτοί έπρεπε να εκμηδενιστούν. Οι ίδιοι βασανισμένοι κατηγορού μενοι, όντας εξουθενωμένοι και ταυτισμένοι με αυτόν που τους επιτέθηκε και τους υπέβαλλε σε  βασανιστήρια, έφτασαν στο σημείο να διασώσουν μέσα τους τον αντί-σταλινικό τους σοσιαλισμό,  κατηγορώντας τους εαυτούς τους δημόσια (για παράδειγμα στις δίκες της Μόσχας το 1937) με τις  πιο παράλογες αυτομομφές. Για εγκλήματα που δεν διέπραξαν ποτέ. Έφτασαν στο σημείο να ζητούν  για τον εαυτό τους την θανατική ποινή. 

Πλυντήριο 

Σήμερα βιώνουμε τη δυναμική της εντολής για καθαρότητα, για ξεκαθάρισμα – στην φανατική πρα κτική ισλαμιστών/φονταμενταλιστών. Ταυτιζόμενοι με τον επίσημα μισητό εχθρό τους, τους σταυ ροφόρους ιππότες, ειδικότερα με τους μεσαιωνικούς ιεροεξεταστές – επιδιώκουν να καταστρέ ψουν και να δολοφονήσουν ανθρώπους που ανήκουν σε άλλες θρησκευτικές ομάδες, ρεύματα ή  

πολιτισμούς. Τιμωρώντας τους με την πιο αρχαϊκή βαρβαρότητα ως άπιστους και άθεους που απο κλίνουν από τον δικό τους θεό. Οι οπαδοί του ισλαμικού σαλαφισμού αρνούνται την χειραψία με τις  γυναίκες. Φοβούμενοι ότι θα μολυνθούν και θα λερωθούν από την γυναικεία απόλαυση. Η παράσταση  μιας σαγηνευτικής μαγείας που προέρχεται στην φαντασία τους από την σκοτεινή Ήπειρο (που είναι  γι αυτούς η θηλυκότητα) – δεν είναι ανεκτή. Βιώνεται ως τραυματική απώλεια κυριαρχίας και αυ τοελέγχου. Πλυντήριο ISIS.

Το κοινό χαρακτηριστικό όλων των ολοκληρωτικών θρησκευτικών ρευμάτων και ιδεολογικών κο σμοθεωριών είναι ότι απορρίπτουν τον Άλλον, την Διαφορά και την Αμφιθυμία που χαρακτηρίζει  κάθε ανθρώπινο συναίσθημα και πράξη. Για να προστατέψουν από την βρωμιά, την καθαρότητα της  δικής τους σωτηριολογίας. Αυτού του είδους η στάση είναι σε τελευταία ανάλυση παρανοϊκή. Επι χειρεί να διαψεύσει και αρνείται το γεγονός πως η οποιαδήποτε γνώση είναι διαμεσολαβημένη και  ακριβώς για αυτό το λόγο αναγκαστικά επιδέχεται ερμηνεία. Καμία γνώση δεν υφίσταται αυτή κα θαυτή για τον εαυτό της και χωρίς Διαφορά. 

Ο γερμανός ψυχαναλυτής Thomas Auchter κάνει την ακόλουθη διαπίστωση: ‘’Στην σκέψη των φο νταμενταλιστών δεν υπάρχει κανένας ελεύθερος χώρος για ερμηνεία’’. 

Αναρωτιέμαι: Ποια άγχη, ποιοι φόβοι κρύβονται πίσω από τέτοιες στάσεις ώστε να πρέπει να  εξωτερικεύονται με τέτοιο δολοφονικό τρόπο; 

Το πλυντήριο γυρνάει και περιστρέφεται συνεχώς και ασταμάτητα… 

BERLIN, KREUZBERG 20-10-2016

Ένα Ξεκάθαρο Όχι 

Της Ευας Αθανασοπούλου

Κάθε που πλησιάζει η εθνική μας εορτή, ένα κύμα σύμπνοιας, δικαίωσης και εθνικής ανάτασης μας  κατακλύζει. Ένα βροντερό ΟΧΙ έγινε η απαρχή ενός αγώνα για την ελευθερία, ενάντια στον ξένο  κατακτητή, τον φασιστικό-ναζιστικό Άξονα και την ιδεολογία του. Κι ας βγήκε εκείνο το ΟΧΙ από τα  χείλη ενός δικτάτορα. 

Έκτοτε ακούστηκαν πολλά ΟΧΙ, άλλα λιγότερο συλλογικά, κάποτε με μαζική ανταπόκριση από τον  «απλό» λαό. Συχνά έλειπε η ομοψυχία, στο πρόσφατο παρελθόν νιώσαμε δημόσια τι θα πει ΑΜΦΙΣΗ ΜΟ ΟΧΙ. 

Έβρεχε εκείνη την μέρα κατακλυσμό. Σκληρή-παγωμένη πέτρα, κιτρινισμένα φύλλα πεσμένα στο  χώμα, χρώματα μουντά, του Φθινοπώρου. Πόλεμος, φόβος, δύναμη, αποφασιστικότητα, δράση. Οι  άνθρωποι κοίταζαν ευθύς εμπρός τους, ο αγώνας έμοιαζε με κλειδί ταιριαστό στην πόρτα της ελευ θερίας. Ελάχιστοι εκείνοι που αναρωτήθηκαν για το πώς και το γιατί της παγκόσμιας ιστορίας, για  τον κρυφό άσσο στο μανίκι της ανέλπιστης εθνικής επιλογής – συνήθως οι λαοί ζουν στο περιθώριο  της Ιστορίας κι ας είναι τόσο συχνά οι πρωταγωνιστές της. Είναι όμορφο να μην γνωρίζεις, η γνώση  οδηγεί στον αριβισμό, η βαθιά γνώση στην απραξία ή την απάθεια. Τότε δεν είχε σημασία ποιος ήταν  ο διπλανός, οι ιδέες του, οι συμβιβασμοί του, ο καπνός που καπνίζει, εάν καπνίζει. Αυτά επέστρεψαν  αργότερα. 

Ό,τι μας δένει – μια ιδέα, μια πατρίδα, ένας αγώνας – μπορεί  τόσο γρήγορα να ξεθωριάσει και να χα θεί. Σαν τα όνειρα που μπήκαν στο πλυντήριο να καθαρίσουν τα χέρια τους απ’ το αίμα που τα βάραι νε, και μούσκεψαν, μαλάκωσαν και φυγοκεντρίστηκαν μες το απορρυπαντικό της «καθαρ(ι)ότητας»  κι έγιναν στο τέλος αγνώριστα, ξένα. Τότε, τόσο κοντά, όλοι μαζί. Μπορούμε ακόμη σήμερα;

 

Ωραίο μου πλυντήριο 

Του Κώστα Σκαρπίδη

Ο τίτλος του έργου είναι αυτό που θέλω να σχολιάσω. Πρόκειται για πλυντήρια. Στον πληθυντικό.  Αυτό με κάνει να σκεφτώ σε δυο κατευθύνσεις: 

Α. Η στιγμή που το πλυντήριο βρίσκεται στην κορύφωση της πλύσης. Όταν περιστρεφόμενο συντο νίζεται και κλυδωνίζεται κατά την διαδικασία του στυψίματος. Μου θυμίζει και με παραπέμπει στον  ψυχικό παλμό των ‘’μεγάλων’’ εθνικοσοσιαλιστών ηγετών κατά την διάρκεια των λόγων τους που  είναι έμπλεοι μίσους. Κάτι από αυτήν την ταραχή που βιώνουν την στιγμή που προτρέπουν το πλή θος να ακολουθήσει τα μεγαλόπνοα σχέδια τους. Αυτός ο υποτιθέμενος εργασιακός πυρετός, αυτή  η στρατοκρατικού τύπου υπερδιέγερση, αναδεικνύει την εργασιακή τους διαταραχή και τα σημάδια  μιας ψυχοπαθητικής – ναρκισσιστικής κρίσης. Την οποία ξεπερνούν μέσα από μια συλλογική παρά κρουση/συγχώνευση μαζί με το λαό τους. 

Β. Υπάρχει μια τάση σε κάποιους χώρους, ας τους ονομάσουμε προσωρινά πνευματικούς, που μας  προτρέπει να αφήσουμε έξω από την πολιτική σκέψη και την πολιτική ψυχολογία του παρόντος τα  εθνικοσοσιαλιστικά εγκλήματα που έλαβαν χώρα κατά κύματα τον προηγούμενο αιώνα. Να σταματή σουμε να σκεφτόμαστε τις συνέπειες της γερμανικής κατοχής και του εμφυλίου πολέμου που ακο λούθησε. Πως όλα αυτά είναι περασμένα ξεχασμένα και καλύτερα να τα ξεχάσουμε και να ατενίσου με το μέλλον. Η προτροπή αυτή στις πιο καμουφλαρισμένες εκδοχές της, υπονοεί να δώσουμε ένα  τέλος στην ενασχόληση με το συλλογικό τραύμα και να συμπεριφερθούμε ως συμφιλιωτικές διανο ητικές μαζορέτες. Για αυτόν τον τρόπο σκέψης το τραύμα πρέπει να παραμείνει απρόσιτο στην συ νείδηση και ο μεμονωμένος άνθρωπος να πορευτεί εντός των σχημάτων της συλλογικής απώθησης.

Όμως ακριβώς στην βάση αυτών των απωθήσεων και μαζικής άρνησης της επεξεργασίας του πα ρελθόντος – οι σκελετοί ανοίγουν από καιρό σε καιρό τις ντουλάπες και δραπετεύουν στο Πραγμα τικό, μεταμφιεζόμενοι σε εμμονές, ψυχικές καθιζήσεις και προκαλώντας ένα προφανές έλλειμμα  δημιουργικότητας. Ακόμη και η τρίτη γενιά μετά το τέλος του πολέμου μοιάζει συχνά να έχει αναλά βει εργολαβικά να γιατρέψει την προσβολή των θυμάτων και την έλλειψη αισθημάτων ενοχής από  την πλευρά των θυτών. Έτσι όμως δεν τελειώνει ούτε ο εθνικό-σοσιαλισμός ούτε ο εμφύλιος. 

BY KOSTAS SKARPIDIS AND CHRISTINA GIAKOUMELOU